Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ormancılık Araştırma Dergisi, cilt.7, ss.179-192, 2020 (Diğer Kurumların Hakemli Dergileri)
Yabani kirazın (Prunus avium) Türkiye’deki altı popülasyonundan
aile bazında tohum toplanmış ve bu tohumlardan yetiştirilen fidanlar
ile üç deneme alanı (Demirköy, İzmit ve Safranbolu) kurulmuştur.
Birinci yılın sonunda örneklenen 6 popülasyona ait 95 aileden oluşan
fidanlarda boy ve kök boğazı çapı ölçülmüş, tomurcuk açma ise
gözlenmiştir. Toplanan veriler ile özelliklere ait genetik parametreler
tahmin edilmiştir.
Özelliklerin tamamında hem popülasyonlar arası hem de popülasyonlar
içi, aileler arası önemli düzeyde varyasyon bulunmuştur. Deneme
alanı popülasyon etkileşimi istatistik olarak önemsiz bulunurken,
deneme alanı aile etkileşimi istatistik olarak önemli bulunmuştur.
Popülasyon düzeyinde bakıldığında; popülasyonların üç deneme
alanında da benzer boy, kök boğazı çapı ve tomurcuk açma gelişimi
(sıralama) gösterdiği anlaşılmıştır. Bireysel kalıtım dereceleri tek tek
deneme alanlarında 0,32- 1,09 arasında tahmin edilmiş, üç deneme
alanı birlikte değerlendirildiğinde ise 0,27-0,59 arasında değişmiştir.
Türkiye’de ilk kez tahmin edilen genetik parametrelerin, yabani kirazın
ıslahı ve gen korumasına hizmet edeceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yabani kiraz, kalıtım derecesi, genotip çevre etkileşimi,
adaptasyon
Six populations of wild cherry (Prunus avium) in Turkey were sampled
and seeds were collected based on family. Three experimental
areas (Demirköy, İzmit, and Safranbolu) were established with the
grown seedlings from seeds of each family. Genetic parameters were
estimated using data for height, root collar diameter, and bud burst of
seedlings of 95 families belonging to six populations sampled at the
end of the first year.
For all traits, a significant variation was found between families both
between population and within-population. While population-environment
(experimental area) interaction was insignificant, familyenvironment
(experimental area) interaction was statistically significant.
When viewed at the population level, it was understood that
populations showed similar height, root collar diameter, and bud burst
in three experimental areas. Individual heritabilities were estimated
between 0.32 and 1.09 for every single experimental area and 0.27
and 0.59 for combined analyses of three experimental areas. Genetic
parameters that were estimated for the first time in Turkey have been
expected to serve the breeding and gene conservation of wild cherry.
Key Words: Wild cherry, heritability, genotype environment interaction,
adaptation